<%@LANGUAGE="JAVASCRIPT" CODEPAGE="1252"%> Document sans titre

CLAUDIA OCTAVIA,

soeur de Britannicus et épouse de Néron,

une femme victime du pouvoir impérial

Objectifs de la séquence / Texte 1 / Texte 2 / Texte 3 / Texte 4 / Compléments d'étude / DocumentationSuggestions pédagogiques

ardoise vituelle dictionnaireexercices grammaire lexique

Texte 4 : TACITE - Annales, XIV, 63 et 64 La misérable fin d'Octavie contexte
Introduction
Vocabulaire
Grammaire
Questions d'analyse
Commentaire
Traduction partielle

[63] 1 ●At Nero praefectum in spem sociandae classis corruptum, et incusatae paulo ante sterilitatis oblitus, abactos partus conscientia libidinum, eaque sibi comperta edicto memorat insulaque Pandateria Octauiam claudit.

2 ● non alia exul uisentium oculos maiore misericordia adfecit.

3 ● Meminerant adhuc quidam Agrippinae a Tiberio, recentior Iuliae memoria obuersabatur a Claudio pulsae; sed illis robur aetatis adfuerat;

4 ● laeta aliqua uiderant et praesentem saeuitiam melioris olim fortunae recordatione adleuabant:

5 ● huic primum nuptiarum dies loco funeris fuit, deductae in domum, in qua nihil nisi luctuosum haberet, erepto per uenenum patre et statim fratre;

6 ● tum ancilla domina ualidior et Poppaea non nisi in perniciem uxoris nupta; postremo crimen omni exitio grauius.

[64] 1 ● Ac puella uicesimo aetatis anno inter centuriones et milites, praesagio malorum iam uitae exempta, nondum tamen morte adquiescebat.

2 ● Paucis dehinc interiectis diebus mori iubetur, cum iam uiduam se et tantum sororem testaretur communesque Germanicos et postremo Agrippinae nomen cieret, qua incolumi infelix quidem matrimonium, sed sine exitio pertulisset.

3 ● Restringitur uinclis uenaeque eius per omnes artus exsoluuntur;

4 ● et quia pressus pauore sanguis tardius labebatur, praeferuidi balnei uapore enecatur.

5 ● A dditurque atrocior saeuitia, quod caput amputatum latumque in urbem Poppaea uidit.

6 ● Dona ob haec templis decreta quem ad finem memorabimus ?

7 ● Quicumque casus temporum illorum nobis uel aliis auctoribus noscent, praesumptum habeant, quotiens fugas et caedes iussit princeps, totiens grates deis actas, quaeque rerum secundarum olim, tum publicae cladis insignia fuisse.

8 ● Neque tamen silebimus, si quod senatus consultum adulatione nouum aut paenitentia postremum fuit.

QUESTIONS D'ANALYSE

Chapitre LXIII

1) Pourquoi Néron se sent-il obligé d'aggraver le motif d'accusation pour répudier Octavie ?

2) Comment Néron fait-il connaître la version officielle du motif de ses actes ?

3) En quoi le sort d'Octavie est-il plus pitoyable que ceux de Julia et d'Agrippine ? Citez le texte.

4) Quel effet produit le rapprochement des termes: "nuptiarum"/"funeris" et "domum"/"luctuosum" ?

5) "ancilla domina validior"; "Poppaea...in perniciem uxoris nupta" : comment est ici évoquée la décadence dans les rangs de la société impériale ?

Chapitre LXIV

6) Montrez comment l'auteur suscite la pitié à l'égard d'Octavie.

7) Quels arguments donne Octavie pour sa défense ?

8 )Pourquoi le récit de la mise à mort d'Octavie est-il au présent ? Ses bourreaux sont-ils évoqués ?

9 )Pourquoi Octavie ne répond-elle pas aux accusations de Néron (chapitre 63) ?

10) Que pensez-vous des détails donnés sur l'agonie d'Octavie ? Quel est l'effet recherché ?

11) Comment interpréter "Poppaea vidit" ?

12) "Quicumque casus...fuisse" : à qui s'adresse ce passage ? Pourquoi ?

 


Responsable pédagogique et contact FR : Guy Cherqui

Auteur et éditrice de la leçon : Véronique Mestre Gibaud

Dernière mise à jour : août 2007