<%@LANGUAGE="JAVASCRIPT" CODEPAGE="1252"%> Document sans titre

CLAUDIA OCTAVIA,

soeur de Britannicus et épouse de Néron,

une femme victime du pouvoir impérial

Objectifs de la séquence / Texte 1 / Texte 2 / Texte 3 / Texte 4 / Compléments d'étude / DocumentationSuggestions pédagogiques

ardoise vituelle dictionnaireexercices grammaire lexique

Texte 4 : TACITE - Annales, XIV, 63 et 64 La misérable fin d'Octavie contexte

Introduction
Vocabulaire
Grammaire
Questions d'analyse
Commentaire
Traduction partielle

[63] 1 ●At Nero praefectum in spem sociandae classis corruptum, et incusatae paulo ante sterilitatis oblitus, abactos partus conscientia libidinum, eaque sibi comperta edicto memorat insulaque Pandateria Octauiam claudit.

2 ● non alia exul uisentium oculos maiore misericordia adfecit.

3 ● Meminerant adhuc quidam Agrippinae a Tiberio, recentior Iuliae memoria obuersabatur a Claudio pulsae; sed illis robur aetatis adfuerat;

4 ● laeta aliqua uiderant et praesentem saeuitiam melioris olim fortunae recordatione adleuabant:

5 ● huic primum nuptiarum dies loco funeris fuit, deductae in domum, in qua nihil nisi luctuosum haberet, erepto per uenenum patre et statim fratre;

6 ● tum ancilla domina ualidior et Poppaea non nisi in perniciem uxoris nupta; postremo crimen omni exitio grauius.

[64] 1 ● Ac puella uicesimo aetatis anno inter centuriones et milites, praesagio malorum iam uitae exempta, nondum tamen morte adquiescebat.

2 ● Paucis dehinc interiectis diebus mori iubetur, cum iam uiduam se et tantum sororem testaretur communesque Germanicos et postremo Agrippinae nomen cieret, qua incolumi infelix quidem matrimonium, sed sine exitio pertulisset.

3 ● Restringitur uinclis uenaeque eius per omnes artus exsoluuntur;

4 ● et quia pressus pauore sanguis tardius labebatur, praeferuidi balnei uapore enecatur.

5 ● A dditurque atrocior saeuitia, quod caput amputatum latumque in urbem Poppaea uidit.

6 ● Dona ob haec templis decreta quem ad finem memorabimus ?

7 ● Quicumque casus temporum illorum nobis uel aliis auctoribus noscent, praesumptum habeant, quotiens fugas et caedes iussit princeps, totiens grates deis actas, quaeque rerum secundarum olim, tum publicae cladis insignia fuisse.

La misérable fin d'Octavie

 

PRÉSENTATION DU TEXTE

 

Tacite fait un récit poignant des dernières heures d'Octavie (chapitre LXIV) à l'image de l'ensemble de sa courte existence pitoyable (chapitre LXIIII).

Elle a eu le malheur d'être unie à un monstre :

"fugas et caedes iussit princeps" (Tacitus, XIV, 64, 7)

"le prince ordonna d'exils et d'assassinats"

Le supplice de la jeune Octavie, victime innocente d'un meurtrier matricide, est à la hauteur des pires atrocités commises par l'empereur.

 

Mais la rota fortunae (roue de la fortune) n'épargne personne et pour Néron aussi, l'heure sonnera bientôt.

Suétone souligne l'ironie du sort en donnant cette précision qui unit à jamais le destin de Néron à celui d'Octavie :

"Obiit tricensimo et secundo aetatis anno, die quo quondam Octauiam interemerat" (Suetonius, Vita Neronis, LVII)

"Il mourut dans sa trente-deuxième année, le même jour où naguère il avait fait périr Octavie"

Document 2 : La Biographie de Néron

 

 


Responsable pédagogique et contact FR : Guy Cherqui

Auteur et éditrice de la leçon : Véronique Mestre Gibaud

Dernière mise à jour : août 2007